W dzisiejszym świecie, gdzie sztuczna inteligencja (AI) staje się coraz bardziej wszechobecna, kwestia praw autorskich i wykorzystania danych do trenowania modeli AI staje się coraz bardziej złożona. OpenAI, firma stojąca za popularnymi narzędziami AI, takimi jak ChatGPT i DALL-E, znalazła się w centrum uwagi w związku z zarzutami o wykorzystywanie treści chronionych prawami autorskimi bez zgody twórców do trenowania swoich modeli AI. W odpowiedzi na rosnące obawy, OpenAI ogłosiło, że pracuje nad nowym narzędziem, które ma dać twórcom większą kontrolę nad tym, jak ich treści są wykorzystywane do trenowania AI.
Narzędzie „media manager”
OpenAI planuje wprowadzić narzędzie o nazwie „Media Manager”, które ma pozwolić twórcom i właścicielom treści na identyfikację swoich prac i określenie, w jaki sposób chcą, aby te prace były włączone lub wykluczone z badań i trenowania AI. Narzędzie to ma na celu zapewnienie większej przejrzystości i kontroli nad wykorzystywaniem treści do trenowania modeli AI. OpenAI podkreśla, że współpracuje z twórcami, właścicielami treści i regulatorami w celu opracowania „Media Manager” i zamierza uczynić z niego standard branżowy.
Prawo do „opt-out”
OpenAI już w przeszłości wprowadziło możliwość „opt-out” dla twórców, którzy nie chcą, aby ich prace były wykorzystywane do trenowania modeli AI. W przypadku DALL-E 3, najnowszego generatora obrazów AI, twórcy mogą złożyć wniosek o usunięcie swoich prac z danych treningowych. Proces ten polega na wypełnieniu formularza, w którym należy podać kopię obrazu, jego opis i potwierdzenie praw autorskich. Niestety, należy złożyć osobny formularz dla każdego obrazu, co może być czasochłonne, zwłaszcza dla twórców posiadających bogate portfolio.
Kontrowersje i krytyka
Pomimo wprowadzenia możliwości „opt-out”, OpenAI spotyka się z krytyką ze strony wielu twórców, którzy uważają, że obecne mechanizmy nie są wystarczające. Niektórzy twierdzą, że proces „opt-out” jest zbyt skomplikowany i czasochłonny, a inni obawiają się, że nawet po usunięciu treści z danych treningowych, modele AI mogą nadal zachowywać pewne informacje o nich.
Etyczne aspekty trenowania AI
Kwestia wykorzystania treści chronionych prawami autorskimi do trenowania modeli AI budzi wiele etycznych pytań. Z jednej strony, trenowanie modeli AI na danych dostępnych publicznie może być postrzegane jako „fAIr use” – wykorzystanie dozwolone w ramach prawa autorskiego. Z drugiej strony, twórcy często nie są świadomi, że ich prace są wykorzystywane do trenowania AI, a nie mają możliwości wyrażenia zgody lub uzyskania wynagrodzenia za to wykorzystanie.
– Istnieje potrzeba znalezienia równowagi między potrzebami rozwoju AI a prawami twórców.
– Ważne jest, aby firmy zajmujące się AI były transparentne w kwestii wykorzystywania danych treningowych.
– Twórcy powinni mieć możliwość kontrolowania tego, jak ich prace są wykorzystywane do trenowania AI.
Przyszłość trenowania AI
W miarę jak AI staje się coraz bardziej zaawansowana, kwestia praw autorskich i wykorzystania danych treningowych będzie nadal stanowiła wyzwanie. Wprowadzenie narzędzi takich jak „Media Manager” jest krokiem w dobrym kierunku, ale potrzeba dalszych działań, aby zapewnić równowagę między potrzebami rozwoju AI a prawami twórców. Ważne jest, aby firmy zajmujące się AI współpracowały z twórcami, regulatorami i organizacjami pozarządowymi, aby opracować etyczne i prawne ramy dla trenowania AI.